Yazar: admin 2012-04-05Kategori: Zeka2102 kere okundu Yorum yap
Üstün genel yeteneğe sahip çocukların belirgin özellikleri... Bu çocukların eğitimlerinde dikkat edilmesi gereken noktalar...
Her insanın kendine özgü farklılıkları vardır. Üstün zekalı çocuklar zamanında teşhis edilip kendi genel yetenekleri doğrultusunda eğitilmezlerse çevrelerinde ve bulundukları okulda problemli hale gelirler. "Üstün zekalı" çocukların özel eğitim görmeleri yerinde olur. Üstün genel yeteneğe sahip çocukların belirgin özellikleri şunlardır:
1. Yaşıtlarına göre; daha önce yürür, konuşur ve tuvalet kontrolü yaparlar.
2. Çok az bir uğraşla, daha okula başlamadan okuma yazmayı ve sayı saymayı öğrenirler.
3. Bulundukları grup içinde lider olmayı sever, başkalarına tâbi olmaktan hoşlanmazlar.
4. Zeka yaşları, takvim yaşlarından iki-üç yıl, bazen daha da fazla ileridedir.
5. Oyun arkadaşlarını kendilerinden daha büyüklerden seçerler.
6. İlgilerini çekmeyen, kendi zihin düzeylerine hitap etmeyen, basit konu ve işler karşısında ilgi ve dikkatleri kısadır.
7. Düzeylerine uygun çalışmalar için, motivasyon da sağlandığı takdirde, dikkatlerini uzun süre yoğunlaştırıp sıkılmadan çalışabilirler.
8. Soyut konuları kolay kavrayıp düşüncelerini rahat ifade ederler.
9. İlgi alanları geniştir.
10. Zeka düzeylerine hitap eden kitapları okumaktan zevk alırlar.
11. Değişikliklerden hoşlanır, yeniliklere kolay uyum sağlarlar; girişimci özellikleri vardır.
12. Oyuncakların nasıl yapıldığı ile ilgilenirler. Hazır oyuncaklardan ziyade parçalarla bir araya gelen çeşitli şekillerin, cisimlerin oluştuğu oyuncakları tercih ederler.
13. Konuşma dilini çabuk öğrendikleri için kelime dağarcıkları geniş, ifadeleri düzgündür. Çoğunun hayal âlemi geniştir.
14. Fazla tekrara gerek kalmadan, çabuk ve kolay öğrendiklerinden, öğretmenin fazla tekrarından sıkılır, aynı tip ödevleri defalarca yazmaktan hoşlanmazlar.
15. Üretici ve ilgi çekici düşünceler ileri sürerler.
16. Fikir, olay ve kurallar arasındaki ilişki ve uyuşmazlıkları çabuk fark eder ve dile getirirler.
17. Araştırmacı, yenilikçi çalışmalarla ilgilenirler.
18. Okuma alışkanlığı ilkokulda iyi kazandırılırsa, ömür boyu çok severek okurlar.
19. Çabuk öğrendikleri için akranlarından daha çok bilgiye sahiptirler.
20. Karmaşık konuları, problemleri çözmede, planlayıp organize etmede, son derece kolay ve pratik yollar bulurlar.
21. Haksızlığa, adaletsizliğe karşı çabuk isyan ederler. Onurlarına düşkündürler.
Üstün Genel Yetenekli Çocukların Eğitimlerinde Dikkat Edilmesi
Gereken Noktalar
Üstün zekalı çocukların kendi zihin potansiyellerine, ilgi ve ihtiyaçlarına uygun eğitim öğretim yapılmalıdır. Düzeylerine uygun eğitilmedikleri takdirde zararlı düşünceler ve olaylar üretirler. Topluma zararı dokunan suçluluk potansiyeli yüksek gruplar içinde yer alabilirler. Huzuru bozan sağlıksız kişilikler geliştirir, idaresi güç hale gelirler. Bunun için gerek anne baba gerekse öğretmenler, bu çocukları eğitirken aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurmalıdırlar:
1. Anne baba, öğretmen, psikolog veya rehber öğretmenin işbirliği ile çocuk yönlendirilmeli.
2. Aile çocuğunu, çevresine övünme konusu etmeden, anlayış içinde yetiştirmeli.
3. Grup oyun ve çalışmalarında lider olması ve çalışmayı organize
etmesine imkân verilmeli.
4. Çocuğun başarıları takvim yaşı itibariyle yaşıtlarıyla değil, kendi zeka potansiyelinin öğrenme gücü ile değerlendirilmeli.
5. Ders çalışırken fazla tekrar ve defalarca yazma ödevi verilmemeli.
6. Seviyesine uygun problem çözme, araştırma inceleme yapma, dersle ilgili araç-gereç projeleri geliştirmeye yönlendirilmeli.
7. Münazara, bilgi yarışmaları, dramatizasyon çalışmalarında görev verilmeli.
8. Yeni fikirler üretmesi için düşündürücü ortam ve fırsatlar yaratılmalı.
9. Kendi zeka gücüne uygun, bulunduğu sınıf arkadaşlarının düzeyinden daha üstünde araştırmaya yönelik ilave ödevler verilmeli.
10. Ders dışında okuma, spor, müzik, resim, dil öğrenme gibi özel yeteneklere de uygun faaliyetlerle boş zamanları değerlendirilmeli.
11. Çocuğun her sorusuna gerçeğine uygun cevaplar verilmeli. Şayet soru sorulan kişi cevaplamada zorlanıyorsa konuyu bilen birisinden cevap istenmeli. Yahut da "Gel beraber araştıralım, bu konuyu ben de tam bilmiyorum" diyerek beraberce bilgi toplanmalı.
12. Çocuğa hiçbir zaman "Sen çok akıllısın yahut da üstün zekalısın, en başarılı sen olmalısın" baskısı ile davranılmamalı. Çünkü üstün kapasitenin karşılığı olan üstün başarıyı engelleyen bazı psikolojik engeller bulunabilir. Üstün zekalı bir çocuk başarısızsa, nedenleri araştırılmalı ve bu nedenleri ortadan kaldıracak önlemler alınmalı.
13. Üstün zekalı çocuğu eğitirken daima inandırıcı, doğru açıklamalar yapılmalı. Gereksiz sert emirlerden kaçınılmalı. Yaptığı hatanın karşılığı dayak olmamalı. Önce uyarmak, daha sonra harçlığını kesmek, televizyonda sevdiği bir programı seyrettirmemek, oyun saatini iptal etmek gibi cezalar verilebilir.
DERLEYEN...EMRE ŞEN (KESFETKENDİNİ EDİTÖRÜ)
İletişim:[email protected]