Gün geçtikçe hayatıma daha çok bilgi, daha çok insan, daha çok eşya, artarak dahil oluyor. İşte bunu farkettiğim zamanlarda da basit yaşam sanatı ile ilgili çok daha fazla kafa yormaya başlıyorum.
Bana göre basit yaşam, gerçekten bir sanat. Mümkün olduğunca az ve öz eşya, bilgi, insan, vs. ile yaşamak bir sanat. Basit yaşam sayesinde, bizim için gerçekten önemli olan şeylere ayırdığımız kaliteli zaman büyük oranda artıyor. Günümüzde de bana göre en değerli şeylerden birisi “zaman”. En önemli şeylere, daha fazla odaklandığımız için de hem tatmin hem de başarı oranımız artıyor.
Kulağa kolay gelebilir ama her zaman, basit yaşam yaşamak o kadar da basit olmuyor :) Basit bir fikirle yola çıkarız ama yol boyunca başarılar elde ettikçe bu basit fikir, karmaşık bir hal almaya başlar. Odağımız birden basitlikten uzaklaşabilir. Hayatımız, farkında olmadan karmaşık ve stresli bir hale dönüşebilir. İşte hayatımızdaki stresin ve karmaşanın farkına vardığımız anlarda da, bilinçli olarak tekrar basitleştirme yoluna gitmek gerekiyor.
Basitlik Nedir?
Basitlik, bir şeyin özüdür. Yani, dikkatli bir şekilde gereksiz her şeyi dışarı çıkardığımızda, geriye kalan “öz”, basitliktir. Her şeyi mümkün olduğunca basitleştirmek, özüne ulaşana kadar sadeleştirmek demektir.
Peki hayatımızda bizim için nelerin gerekli, nelerin gereksiz olduğunu nereden anlayabiliriz? Bunun için hayatımızın asıl amacının ne olduğunu farketmemiz gerekiyor.
Bizim için en önemli şeylerin neler olduğunu bilirsek, geri kalan her şey hayatımızın dışında kalabilir. Bizim için önemli olan şeyleri belirlemenin yolu öncelikle temel değerlerimizin farkına varmak ve buna göre önceliklerimizi belirlemekten geçiyor.
Hayatımızı Nasıl Basitleştiririz?
Genellikle, hayatımızı basitleştirmenin iki yolu vardır; 1) Netlik kazanmak ve bizim için neyin gerçekten önemli olduğuna odaklanmak. 2) Dikkatimizi dağıtan her şeyi mümkün olduğunca hayatımızdan çıkararak, anlamlı ve tatmin edici bir hayat yaşamak.
Basit Yaşam İçin Gerekli Adımlar
1. Dikkat Dağıtan Unsurları Azaltmak : Gütültü, gereksiz bilgi demektir. Dikkatimizi dağıtır, karmaşa yaratır basitlikten tamamen uzaktır. Bu konudaki tavsiyem; mümkün olduğunca televizyonu kapalı tutmak, internet dışında bir işle uğraşıyorsak, çalışırken interneti kapalı tutmak olacaktır. Kendimize sakin bir ortam yaratamamak, sürekli olarak beynimizi gereksiz bilgilerle ya da dikkat dağıtıcılarla oyalamaya çalışmak, biraz da kendimizden ve düşüncelerimizden kaçtığımızın bir göstergesidir.
2. Ne İstediğimizi ve Neye İhtiyaç Duyduğumuzu Netleştirmek: Net olmak; bizim için önemli olan şeyleri yapmak, önemsiz olanları yapmamak açısından çok önemlidir. Netlik, sadeliği oluşturur. Hayatımızdaki belirsizliği azaltmak ve daha fazla netlik kazanmak için, hedefler belirleyebiliriz. Böylece neyi gerçekten istediğimizi belirlemiş oluruz. Net bir hedef belirlediğimiz anda, bunun hayatımızdaki en önemli şey olduğunu ortaya koyarız.
3. Sadece Önemli Şeylere Odaklanmak: Az şeyle uğraşmak, başlarda fazlasıyla zor gelebilir. Çünkü “yapılacak işler listesi” bir sürü işle doludur ve daha az işle uğraşma fikri pek de inandırıcı gelmeyebilir. Yaklaşık bir yıldır, basit yaşam üzerine daha fazla kafa yoruyorum. Çünkü bir yıl önce şunu farkettim: Benim mutlaka “yapılacak işler listem” vardır her gün onu güncellerim. Ama bir de genel olarak yapılacak işler listem var. Yani oraya, aklıma gelen önemli önemsiz her şeyi yazarım. Zamanla şunu farkettim ki, kafada filtrelemeden o listeye yazmak bile aslında bir yük oluşturuyor. Beynim otomatik olarak “yapılacak yüzlerce iş var” fikrine kapılıyor (çoğu önemsiz işler olsa da) ve bir stres ve panik yaratabiliyor. Bu yüzden yapılacak işler listesini mümkün olduğunca sade tutmak çok önemli. Oraya yazmadan önce kafada önceliklerimize uygun olup olmadığını filtrelemek ve sonra onu oraya yazmak önemli bir ayrıntı. İşe şuradan başlayabiliriz: Bizim için en önemli olan şey nedir ve yapılacak işler listesinde buna uygun olmayan neler var? Bunları tespit ettikten sonra listeden çıkarmak, veya delege etmek, bizi fazlasıyla rahatlatacaktır. Bunun için “Önceliklerimizi Belirlemek” konulu yazımı okuyabilirsiniz.
4. Önemli Şeylere “Evet” Diyebilmek İçin, Önemsiz Şeylere “Hayır” Demek: Dünya üzerindeki en etkili “zaman yönetimi” seminerlerine katılmış da olsak, eğer yapacağımıza dair söz verdiğimiz fazlasıyla iş varsa, bizim için gerçekten önemli olan şeylere zaman ayırmamız mümkün değil. Bu yüzden önemsiz işlere “hayır” diyebilmemiz gerekiyor. Bana göre, kibar bir şekilde (bazı durumlarda da kısa bir gerekçe sunarak) “hayır” diyebilmek, “evet” diyip onu gerçekleştirememekten çok daha saygı duyulan ve güven veren bir durum. Farklı durumlarda nasıl “hayır” diyebiliriz? Bununla ilgili “Hayır Demenin 7 Basit Yolu” konulu yazımı okuyabilirsiniz. Amaçlarımız ve önceliklerimizle örtüşen güçlü ve odaklı bir “evet”, başarının anahtarıdır.
5. Düzen Oluşturmak: Bulunduğumuz her ortamda bir düzen oluşturmak, çok daha basit yaşamamızı sağlayacaktır. Yaratıcılık ve yeni fikirler için çok daha fazla alan yaratacaktır. Düşüncelerimizde de daha fazla organize olabilmemizi sağlayacak ve gereksiz şeylerin dikkatimizi dağıtmasını engelleyecektir. Bazı öneriler:
• Çalışma masamızın üzerini temizlemek, gereksiz her şeyden kurtulmak,
• Bilgisayardaki masa üstünü temizlemek, dosyaları ve mailleri mümkün olduğunca sade ve organize bir hale getirmek,
• Bir şey satın almadan önce, dikkatinizi dağıtıcı bir unsur olup olmadığından, amacınızla örtüşüp örtüşmeyeceğinden emin olmak,
• Bu işlemleri fazla tekrarlamamak. Yani neyin nerede olduğunu daha rahat bulabilmek için, sadeceştirme işlemini arada sırada yapmak daha iyi olacaktır,
• Hayatımızda mümkün olduğunca az eşya bulundurmak. “100 Eşya İle Yaşamak“
6. Hayatımıza Sessizliği Sokmak: Sessiz ortamlarda ne kadar dinlendiğinizi farkettiniz mi? Kendinizle başbaşa kaliteli zaman geçirmenin ne kadar değerli olduğunu hiç deneyimlediniz mi? İşte bunu sağlamak için, günün belli bir kısmını, oldukça sessiz bir ortamda tamamen kendimizle ve düşüncelerimizle başbaşa geçirmemiz gerekiyor. Büyük şehirlerde sessizliği sağlamak belki zor ama imkansız değil.
Günümüzde dikkat dağıtıcı unsurların ne kadar fazla olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, basit yaşam sürmek, hiç de kolay değil. Bu yüzden bu yönde bilinçli bir çaba sarfetmemiz ve önceliklerimize sahip çıkmamız gerekiyor. Böylece; basit, anlamlı ve tatmini yüksek bir hayat yaşayabiliriz.