Şirket Vizyonu Nedir?
İş hayatında peşinden koşmak için bir havuç arzulamanız gerektiği sizer empoze edilir. Sonra bu havucu işvereninize tarif etmelisiniz ki, sizi gütmek için sopanın ucuna ne bağlayacağını bilsin. Buna 'kariyer hedefi' denir.
İşyerindeki yöneticiniz, kitapçılarda satılan işletme kitapları veya insan kaynakları şirketleri bu soruya birbiriyle çelişen ve çoğu saçma-sapan bir sürü cevap vermeye çalışırlar. Söylediklerine kendileri de inanmazlar.
İşin doğrusu: Şirket vizyonu dedikleri şey; yönetim kurulu başkanının bir sonraki bilanço döneminde ayakları yere basıncaya veya böbrek sancısı tutuncaya kadar, şirket çalışanlarının 'varmış' gibi davranmaya yönlendirildikleri halüsinasyonlardır.
Bir şirket vizyonunun ne kadar saçma olduğunu görmek için bir sonraki vizyonun gösterime girmesini bekleyin. İnsanların ne kadar boş laflarla motive edilmeye çalışışıldığını kendiniz de göreceksiniz.
"Şirketimizin yeni vizyonu, insanı öne alan ve çevreye duyarlı bir üretim tarzıyla alanında öncü kuruluş olmaktır." diyen bir yönetim kurulu başkanı aslında o ana kadar 'insanı öne almayan ve çevreye duyarsız bir iş anlayışını benimsediklerini' itiraf ediyor demektir.
"Çalışanlarımızın dilek ve beklentilerini, çalışma anlayışımızın ayrılmaz bir parçası olarak görüyoruz. Onların şirketimizi meydana getiren en kıymetli faktör olduklarını bir an bile gözardı etmeden.... vs..vs.." diye kurumsal vizyonunu tarif eden bir firma, yakın bir gelecekte 'daha verimli bir çalışma ortamı oluşturmak' amacıyla işten çıkarmalara başladığında 'laf olsun torba dolsun' diye vizyon oluşturduğuna emin olursunuz.
Bir aralar modaydı: Modern ve dinamik bir kuruluş olduğunuzu göstermek için insan kaynaklarına ne kadar değer verdiğinizi belirten cafcaflı söylemler geliştirmeniz gerekiyordu.
Sonra moda değişti, 'verimlilik' kavramına vurgu yapmak gerekti. O yüzden de, önceden edilmiş lafların hepsi yalandı, yutuldu.
Yarın moda gene değişir, şirketlerin 'vizyon sahibi' olmaları yerine 'mizyon geliştirmeleri' modası çıkar.
"Mizyon da ne demek?" mi dediniz?
Merak etmeyin, günü geldiğinde şirketler size 'mizyon' tariflerini de yapacakladır en açık ve inandırıcı(!) şekilde...
Hedefler konusuna gelince...
Bir vakitler çalıştığım bankanın yönetimi "Şu anki mevduatımızın % 75'i kurumsal ve ticari müşterilerimizden olup, bireysel mevduat % 25'lik bir yekun oluşturmaktadır. Bireysel mevduatın toplam mevduat içindeki payını bir yıl içinde % 40'a çıkarmayı hedefliyoruz.." demişti.
Hedefin buysa işin kolay aslında. Mevcut ticari ve kurumsal mevduatın % 20'sini likidite edersin, kalan mevduat içinde bireysel mevduatın oranı otomatikman % 40'a çıkar.
Ama tabii ki hedeflenen bu değildi. Olmayacak bir hedef koyarsın, sonra da çalışanların % 20'sini "Belirlenen hedefleri tutturamadınız!" diye işten çıkarırsın. Asıl hedef buydu.
Hedefler bu işe yarar işte: Asıl amacını gizleyen süslü laflar... İşveren/yönetici kendi kafasına koyduğunu yaptığında rakkamlar onu haklı çıkaracak şekilde dizilmiş olsun diye çalışanlara bir takım 'hedefler' gösterilir. Böylelikle 'çalışanlara hedef koyan' bir firmanın patronu ve yöneticileri kendilerini 'işbilir' insanlar olarak hem vicdanlarını rahat tutarlar hem de kariyerinde ne kadar 'başarılı' olduklarını cümle aleme ispat etmek kendilerine olanak yaratırlar.
Bir de 'kariyer hedefleri' vardır ki, bunların da 'işverenin çalışanlarına salladığı plastik havuçlar' olduğunu düşünebilirsiniz. Önce, peşinden koşmak için bir havuç arzulamanız gerektiği empoze edilir. Sonra bu havucu işvereninize tarif etmelisiniz ki, sizi gütmek için sopanın ucuna ne bağlayacağını bilsin. Buna 'kariyer hedefi' denir.
Ama kendi havucunuzu kendinizin seçtiğini düşünmeniz istenir. Olayın en ince noktası budur: 'Seçme hakkının sizde olduğunu' zannetmeniz çok önemli! Havuç tarifiniz işlerine gelmezse, ayaklarınızın yere basmadığı söylenir ve 'daha gerçekçi olmanız gerektiği' yolunda telkinlere maruz kalırsınız.
Çalışma hayatında size kolaylıklar dileriz!..
DERLEYEN....DRPİST