Zeka

Akılcı zihin zerinde duyguların nasıl bu kadar gl olduğunu ve duygu ile akim neden sık sık atıştığını daha iyi anlayabilmek iin beynin gelişimine bakmamız gerekir. İnsan beyni, yaklaşık iki kiloluk hcre ve sinir zyle, evrimsel anlamda kendine en yakın memelininkinin katı byklğndedir. Milyonlarca yıllık evrim sresince beyin aşağıdan yukarıya doğru gelişmiş, yani en donanımlı merkezleri daha aşağı dzeydeki kadim blmlerinin gelişmesiyle oluşmuştur. (Beynin insan ceninindeki gelişmesi, bu evrimsel sreci tekrarlar.) Basit bir sinir sisteminden fazlasına sahip her trde, beynin en ilkel kısmı omuriliğin tepesini evreleyen beyin sapıdır. Bu kk beyin, nefes almak, vcudun diğer organlarının metabolik işleyişlerini ayarlamak, kalıplaşmış tepki ve hareketleri kontrol etm...Devamını Oku »

Bir arkadaşım acı bir ayrılık olan boşanmasından sz ediyordu. Kocası iş yerinden daha gen bir kadına şık olmuş ve ansızın karısına artık o kadınla yaşamak istediğini sylemişti. Ev, para, ocukların velayeti konusundaki tartışmalar aylarca srmşt. Şimdi, olaydan birka ay sonra, arkadaşım bağımsız olmanın ekiciliğinden ve kendi başına yaşamaktan duyduğu hoşnutluktan sz ediyordu. Onu artık dşnmyorum. Umurumda bile değil, diyebiliyordu. Ancak bunu sylerken bir an iin de olsa gzleri doluyordu. Birisinin yaşaran gzlerinden, sylediği szlere karşın zntl olduğunu anlamak, tıpkı basılı bir sayfadaki szcklerden anlam szmek gibi, bir kavrama edimidir. Birisi duygusal zihinden, diğeri ise akılcı zihinden kaynaklanır. Aslında biz iki zihne sahib...Devamını Oku »

Bir ilkbahar gnnn erken saatlerinde Colorado'da bir dağ geidi zerindeki otoyolda ilerken başlayan kar yağışı, biraz nmdeki arabayı ansızın gzden yitirmeme neden oldu. Tipi kr bir beyazlığa dnştğnden gz gz grmyordu. Frene bastığımda, bedenime yayılan kaygıyı hissedebiliyor ve gmbrdeyen kalp atışlarımı duyabiliyordum. Kaygının yerini korkuya bırakmasıyla birlikte arabayı kenara ekip yağışın dinmesini beklemeye başladım. Yarım saat iinde kar durdu, grş mesafesi normale dnd ve yoluma devam ettim. Ancak, birka yz metre sonra bu kez, nde daha yavaş giden bir arabaya arkadan arpan arataki yolcuyu kurtarmaya alışan ambulans ekibi yznden durmak zorunda kaldım; arpışma nedeniyle otoyol kapanmıştı. G...Devamını Oku »

Yanılgılar byk bir trajediye yol amıştı. On drt yaşındaki Matilda Crabtree, babasına sadece şaka yapmak istemişti. Annesiyle babası bir arkadaş ziyaretinden sabaha karşı saat birde dndklerinde, saklandığı dolaptan fırlayıp b diye bağırdı. Ancak Bobby Crabtree ve karısı, Matilda'nm o gece arkadaşlarıyla kaldığını sanıyorlardı. Eve girdiğinde sesler duyan Crabtree .357 kalibrelik silahına sarıldı ve etrafı kolaan etmek iin Matilda'nm odasına girdi. Kızı dolaptan fırladığında Crabtree onu boynundan vurdu. Matilda Crabtree on iki saat sonra ld. Evrimin bize bıraktığı duygusal miraslardan biri, ailemizi tehlikeden korumaya ynelten korkudur; Bobby Crabtree'yi silahına davranıp evinde sinsice dolandığını dşndğ kişiyi aramaya ynelten drt buydu. Korku, Crabtree'nin daha neye ate...Devamını Oku »

Beyin felci yznden tekerlekli sandalyeye mahkm olmuş on bir yaşındaki kızları Andrea'ya hayatlarını adayan Gary ve Mary Jane Chauncey iftinin son dakikalarına bir gz atalım. Chauncey ailesi Louisiana'mn nehir blgesinde bir arpma sonucu hasar gren demiryolu kprsnden nehre yuvarlanan Amtrak treninin yolcula-rmdandı. Karı-koca ncelikle kızlarını dşnerek, Andrea'yı su alarak gittike batan trenden kurtarmak iin ellerinden geleni yapıp bir şekilde onu camdan iterek kurtarma ekibine ulaştırdılar. Kendileri ise sulara gmlen vagonun iinde can verdiler.' Andrea'nm hikyesi, son dakikalarında ocuklarının hayatta kalmasını sağlamak iin kahramanca abalayan bir anneyle babanın neredeyse efsanevi cesaretini anlatıyor. Kuşkusuz insanlık tarihiyle tarih ncesi ve en az b...Devamını Oku »